De meimaand van dit jaar werd gekenmerkt door enkele extremen, zoals de hoogste waterstand in de Rijn sinds 1501 en de koudste meimaand sinds 25 jaar. We hopen natuurlijk met z’n allen op een mooie, warme junimaand met veel groei en bloei.
Vlier (Sambucus nigra)
Een van de bekendste bloeiende struik in onze omgeving is wel de vlier. Hij groeit op stikstofrijke plaatsen: verwaarloosde huizen, kerkhoven, bij konijnenholen en dassenburchten waar de grond verrijkt is door afbraak van organisch materiaal.
De bloemen bevatten geen nectar en worden dan ook bijna niet door insecten bezocht. De verspreiding gebeurt door vogels die in het najaar de blauwzwarte bessen eten. Ze poepen de zaden uit en als de plek geschikt is groeit er een nieuwe vlier die wel tot 5 meter hoog kan worden.
Flierefluiter
De naam Sambucus is afgeleid van het Griekse woord sambuku dat “fluit” betekent. In de takken van de vlier zit een zacht vulsel dat er gemakkelijk uitgehaald kan worden. Hierdoor kan het hout gebruikt worden voor het maken van fluitjes. Er bestaat een verklaring dat het gebruik van dit hout voor het maken van fluitjes teruggevonden wordt in het woord flierefluiter (iemand die op een fluit speelt ge
maakt van vlierenhout). Wil je zelf zo’n fluitje maken kijk dan eens op internet op de website onze klassetuin. De huidige betekenis van flierefluiter is: iemand die zorgeloos door het leven gaat zonder veel nuttigs te doen. Door ons ook wel een losbol of niksnut genoemd.
Bijgeloof
Vroeger hingen jonge meisjes in de midzomernacht(21 juni) een bloeiende vlierbloesemtak achter hun bed in de hoop dat in een midzomernachtsdroom hun toekomstige echtgenoot hun verschijnen. Het voorspellen van de toekomst is een van de vele geheimzinnige krachten die aan de vlier worden toegeschreven.
Lekkere recepten
Om het maar eens over een andere boeg te gooien volgen hieronder enkele lekkers, gezonde recepten.
• Vlierbloesemthee tegen verkoudheid en ontsteking van de slijmvliezen:
Pluk de bloeiende trossen en laat ze drogen. Ris de gedroogde bloemen eraf en bewaar deze in een goed afgesloten pot. 150 ml heet water over 2-3 theelepels gedroogde bloemen, 10 minuten trekken, zeven. Als je er nog wat tijmsiroop aan toevoegt heb je een heerlijk toetje.
• Vlierbloesembeignets
Zoek een mooie plek ver weg van het verkeer en pluk per persoon twee mooie bloemschermen met zo min mogelijk steel. Was ze goed en leg ze te drogen om keuken papier. Maak ondertussen het beslag van 100 gram bloem, 2 kleine eieren, 1 eetlepel gesmolten boter, 1 eetlepel bier (de alcohol vervliegt tijdens het bakken) en 1 à 2 eetlepels melk. Verwarm ruim olie in een diepe pan, doop de bloemschermen een voor een voorzichtig in het beslag en bak ze snel goudbruin. Laat uitlekken in een vergiet met keukenpapier en serveer ze zo warm mogelijk met poedersuiker of met gesmol-ten bloemenhoning.
• Vlierbessensiroop
Pluk in de nazomer de bessen (mooie glanzende blauwzwarte bessen) Was ze en doe ze in een kookpot, laat ze even opkoken en doe ze dan in een neteldoek of uitgespoelde theedoek en druk het sap goed uit. Per liter sap voeg je een halve kilo kandijsuiker toe en laat aan de kook komen. Daarna onmiddellijk van het vuur nemen en in glazen potjes (hakpotjes voldoen prima) tot aan de rand vullen. Draai de deksels erop en zet ze omgekeerd weg. Voor je de potjes vult, kun je er ook nog een takje tijm of rozemarijn in steken; deze kruiden doden bacteriën en het geeft een extra lekkere smaak.
• Vlierbessenjam
Ga op dezelfde manier te werk als bij vlierbessensiroop. Gebruik in plaats van gewone suiker, geleisuiker. Lees de instructies op de verpakking. Giet de kokend hete jam in schone potten en draai het metalen schroefdeksel erop. Laat omgekeerd afkoelen. Dan zuigt het deksel zich hermetisch vast. Op die manier kun je de jam een jaar of langer bewaren
Smakelijk!
Een bijzondere zomer toegewenst Martha en Paul