Dit is een album met foto's uit de Gemeente / Gilde
Schutterij / Gilde Sint Dionysius Heijen (Informatie tot 1998)
Oprichting
Wanneer het St. Dionysiusgilde werd opgericht konden we (nog) niet achterhalen. Wel zijn een aantal data bekend waarop opmerkelijke gebeurtenissen in het gilde hebben plaatsgevonden.
Op 10 december 1631 is in een oorkonde vastgelegd dat Jan Clabbers verplicht is elk jaar, op St. Stefanusdag (26 december), een halve ton bier te schenken omdat hij een stuk heidegrond, genaamd Meerweert, in gebruik heeft. Dat betekent dat het gilde tijdens de Tachtigjarige oorlog (1568-1648) aktief was, iets dat opmerkelijk is omdat in Brabant de gilden nagenoeg allemaal verboden waren. In genoemde oorkonde wordt het gilde ook aangeduid met schutterij.
In 1971 werd in het Statsarchiv van Münster (Dld) door de Zeereerwaarde Heer Th. Driesen, rustend Pastoor in Well, en M. van den Brand uit Venray een document ontdekt dat handelde over de heroprichting op 14 juli 1648 van het St. Dionysiusgilde. Het dokument bevatte een reglement, opgesteld door Freiherr von Vittinghoff-Schell, als Heer van Heijen. De vereniging wordt in dit reglement zowel met Schutterij als Broederschap alsook met Confraterniteit aangeduid. Het reglement geeft in 22 artikelen aan waaraan de leden zich te houden hebben. Het heeft een zwaar militair karakter. Overtreding van de regels betekende meestal een boete in de vorm van een aantal liters bier.
Op 7 december 1717 is het gilde aktief. De toenmalige Heer van Heijen, Freiherr von Buldern, daagde het St. Dionysiusgilde voor de rechter omdat ze zonder zijn medeweten een kapitein en luitenant benoemd had. Dit was alleen het recht van de Heer van Heijen.
Gilde in ruste
Op 4 december 1849 ging het gilde in ruste. De goederen en geld die het bezat, waaronder vaandel, trom en gildezilver etc.. werden aan de kerk van Heijen overgedragen. Ook de 5 broederschapsstaven die het gilde bezat kwamen zo in het bezit van de kerk. Deze broederschapsstaven zijn in 1841 in Kevelaer vervaardigd en zijn thans weer in het bezit van het gilde.
Heroprichting
Op 22 juni 1922 ontwaakte het gilde. Begonnen werd als schutterij. De naam werd "Schutterij St. Dionysius". Met het plaatsen van een schietboom en het kopen van een schietgeweer konden er schietwedstrijden georganiseerd worden en kon deelgenomen worden aan schietwedstrijden in de omgeving.
Tweede wereldoorlog
Bij het van de Tweede Wereldoorlog (10 mei 1940) werd het gilde door de bezetter gedwongen de schietaktiviteiten te staken. De leden kwamen wel regelmatig bij elkaar om te vergaderen. Vanaf oktober 1944, toen de Heijense bevolking moest evacueren, kwam de gehele vereniging stil te liggen.
Schutterij en gilde
Toen in 1947 het ergste oorlogsleed geleden was werd het gilde weer aktief.
Weer werd gestart als schutterij. In 1950 werd naast de schutterij ook een gilde-afdeling in het leven geroepen en werd, naar later bleek voor het eerst na 100 jaar, weer om koning geschoten. De gildebroeders droegen toen een sjerp in de kleuren groen en rood, de hoofdkleuren van de patroonheilige St. Dionysius. De tamboer(s) en de vendeliers droegen een witte broek, groen sporthemd en groene baret. De naam werd veranderd in "Schutterij/Gilde St. Dionysius". De leden konden lid van beide afdelingen worden.
Nieuw gildekostuums
In 1962 werden, bij gelegenheid van het 40-jarig heroprichtingsjubileum, alle gildebroeders in een echt gildekostuum gestoken. Dit model gildekostuum dragen de gildebroeders tot op de dag van vandaag.
Gildedagen
In 1961 alsmede in 1972 en 1982 werd door het gilde een zgn. gildedag georganiseerd, waaraan alle gilden, verenigd in de Kring van Schuttersgilden "Land van Cuijk", deelnamen.
Banden met de kerk en Het Huis Heijen
Het gilde is altijd nauw verbonden geweest met de Kerk. De jaarlijkse Sacramentsprocessies werden steeds opgeluisterd en bij elk kerkelijk feest waren, en zijn ze ook nu nog, aanwezig om het feest luister bij te zetten.
Het St. Dionysiusgilde is ook altijd nauw verbonden geweest met Het Huis Heijen. Dat was in de tijd dat Heijen een Heerlijkheid was al het geval, maar ook daarna toen de bewoners van het Heijense kasteel steeds beschermheer/-vrouwe van het gilde waren. In 1935 was dat Mevr. Oldewelt-Otten; sinds 1962 was dit beeldhouwer Peter Roovers en na diens overlijden in 1993 is zijn zoon Ysbrand in deze functie benoemd.
Gildewapens
Het wapen waarmee in vroeger tijden bij het gilde geschoten werd was de (kruis) boog. Na de uitvinding van het geweer werd dit het hoofdwapen. Vóór de Tweede Wereldoorlog werd in Heijen ook met (kruis)boog geschoten. De laatste jaren wordt, mede doordat er hoge veiligheids- en milieu-eisen aan het schietterrein gesteld worden, weer zowel met het geweer als de kruisboog geschoten.
Ledenaantal
Het St. Dionysiusgilde telt op dit moment de volgende aktieve leden:
schuttersleden: 17
gildeleden: 31
Tenslotte
Het St. Dionysiusgilde is steeds op zoek naar gegevens uit vroeger tijden. Tot 1971 was alleen de heroprichting in 1922 bekend. Daarna zijn er steeds nieuwe gegevens opgedoken in diverse archieven. Hopelijk wordt zo nog eens de oprichtingsdatum bekend. Het gilde denkt dat de oprichting mogelijk rond 1400-1450 plaatsgevonden kan hebben. Dit is gebaseerd op het feit dat Henrich Schardenberch van Heyden, op 6 mei 1421, mede de oprichtingsakte van het St. Anthoniusgilde in Sambeek ondertekend heeft. Het zou vreemd zijn als hij een gilde in Sambeek opricht en niet in Heijen. Verder onderzoek moet hierop nieuw licht werpen.